এই লেখাত আমি SEBA Class 10 Science Chapter 9 Question Answer in Assamese Medium, দশম শ্ৰেণীৰ বিজ্ঞানৰ অধ্যায় ৯ বংশগতি আৰু ক্ৰমবিকাশ ৰ সমাধান অথবা দশম শ্ৰেণীৰ বিজ্ঞান অধ্যায় ৯ বংশগতি আৰু ক্ৰমবিকাশ ৰ প্ৰশ্ন উত্তৰ সমূহৰ বিষয়ে বিতংভাৱে আলোচনা কৰিম। আমি অনুশীলনৰ প্ৰশ্নসমূহৰ লগতে অধ্যায়ৰ ভিতৰৰ প্ৰশ্নসমূহৰ বিষয়েও বিতংভাৱে আলোচনা কৰিম।
ছেবা (SEBA) ব’ৰ্ডৰ অন্তৰ্গত অসমীয়া মাধ্যমত দশম শ্ৰেণীৰ বিজ্ঞানৰ ৯নং অধ্যায় বংশগতি আৰু ক্ৰমবিকাশ ৰ অনুশীলনীত মুঠ ১২টা প্ৰশ্ন আছে। এই লেখাটোত আপুনি ৯নং অনুশীলনীৰ সকলো প্ৰশ্নৰ উত্তৰ পাব।
তাৰ বাহিৰেও আপুনি অধ্যায়টোৰ ভিতৰৰ প্ৰশ্নোত্তৰও পাব যিটো পাঠ্যপুথি অনুসৰি প্ৰশ্নাৱলী বুলিও কোৱা হয়।
প্ৰতিটো প্ৰশ্ন মই সহজ ভাষাত সমাধান কৰিছো যাতে সকলোৱে সহজে বুজিব পাৰে আৰু পৰীক্ষাত সহজে লিখিব পাৰে।
প্ৰশ্নাৱলী ১৪৩ নং পৃষ্ঠাৰ (Page No 143)পৰা
প্ৰশ্ন ১: যদি অযৌন প্ৰজনন প্ৰক্ৰিয়াৰে বংশ বিস্তাৰ কৰা কোনো এটা প্ৰজাতিৰ জনসংখ্যাৰ “A” চাৰিত্ৰিক বৈশিষ্ট্যৰ পৰিমান 10% আৰু সেই একে জনসংখ্যাৰ মাজত “B” চাৰিত্ৰিক বৈশিষ্ট্যৰ পৰিমাণ 60% হয় তেন্তে কোনটো চাৰিত্ৰিক বৈশিষ্ট্য আগতীয়াকৈ উৎপত্তি হৈছিল?
উত্তৰ: B চৰিত্ৰৰ বৈশিষ্ট্যসমূহ আগতীয়াকৈ উৎপত্তি হৈছিল, কাৰণ এই বৈশিষ্ট্যসমূহ অধিক সংখ্যক ব্যক্তিৰ মাজত প্ৰকাশ পাইছে।
প্ৰশ্ন ২: এটা প্ৰজাতিত সৃষ্টি হোৱা বৈসাদৃশ্যতাৰ চৰিত্ৰবিলাকে কেনেকৈ জীৱই বৰ্তাই ৰাখে?
উত্তৰ: প্ৰকৃতিত জীৱসমূহৰ মাজত সৃষ্টি হোৱা বৈসাদৃশ্যতাৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি জীৱসমূহে বিভিন্ন ধৰণৰ সুবিধা লাভ কৰে। এনে বৈচিত্ৰ্যপূৰ্ণ জীৱসমূহক পৰিৱেশৰ কিছুমান কাৰকৰ প্ৰভাৱত প্ৰকৃতিয়ে স্বয়ং নিৰ্বাচন কৰে আৰু তাৰ আলমতে ক্ৰমবিকাশ প্ৰক্ৰিয়া ঘটে।
প্ৰশ্নাৱলী ১৪৭ নং পৃষ্ঠাৰ (Page No 147)পৰা
প্ৰশ্ন ১: মেণ্ডেলে তেখেতৰ পৰীক্ষাৰ যোগেদি বংশানুক্ৰমিকভাৱে প্ৰবাহিত চৰিত্ৰবিলাকৰ কোনটো প্ৰভাবী (Dominant) আৰু কোনটো অপ্ৰভাবী (Recessive) তাক কেনেকৈ নিৰ্ণয় কৰিছিল?
উত্তৰ: মেণ্ডেলে তেওঁৰ মটৰমাহ পৰীক্ষাত ওখ আৰু চাপৰ মটৰমাহ গছ লৈছিল।
তেওঁৰ পৰীক্ষাত দেখা গৈছিল যে, এটা বিশুদ্ধ ওখ মটৰমাহ গছৰ (TT) সৈতে এটা বিশুদ্ধ চাপৰ (tt) মটৰমাহ গছৰ সংকৰণ হ’লে F₁ প্ৰজন্মত ওখ (Tt) সংকৰ উৎপন্ন হয়। এই ক্ষেত্ৰত T লক্ষণটো প্ৰভাবী (dominant) আৰু t লক্ষণটো অপ্ৰভাবী (recessive)।
প্ৰশ্ন ২: মেণ্ডেলে তেখেতৰ পৰীক্ষাৰ যোগেদি বংশানুক্ৰমিকভাবে প্ৰবাহিত চৰিত্ৰবিলাক স্বতন্ত্ৰভাবে প্ৰবাহিত হয় বুলি কেনেকৈ নিৰ্ণয় কৰিছিল?
উত্তৰ: মেণ্ডেলে এজোপা বিশুদ্ধ ওখ আৰু এজোপা বিশুদ্ধ চাপৰ মটৰমাহ গছৰ মাজত সংকৰণ ঘটাই F₁ প্ৰজন্মত কেৱল ওখ মটৰমাহ উদ্ভিদ পাইছিল।
আকৌ মেণ্ডেলে ওখ মটৰমাহ আৰু চাপৰ মটৰমাহ উদ্ভিদৰ মাজত সংকৰণ ঘটাই F₂ প্ৰজন্মৰ ওখ আৰু চাপৰ গছৰ অনুপাত 3:1 পাইছিল।
এই পৰীক্ষাৰ পৰাই প্ৰমাণিত হয় যে বংশানুক্ৰমিকভাৱে প্ৰৱাহিত চৰিত্ৰবিলাক স্বতন্ত্ৰভাৱে প্ৰৱাহিত হয়।
প্ৰশ্ন ৩: ‘A’ গ্ৰুপৰ তেজৰ এজন মানুহে “O” গ্ৰুপৰ মানুহক বিয়া কৰিলে আৰু তেখেত সকলৰ ছোৱালীৰ তেজৰ গ্ৰুপ হ’ল “O” । এই তথ্যৰ পৰা তোমালোকে “A” আৰু “O” তেজৰ গ্ৰুপৰ কোনটো প্ৰভাবী তাক ঠাৱৰ কৰিব পাৰিবানে? যদি পাৰা কেনেকৈ আৰু যদি নোৱাৰা কিয় নোৱাৰা?
উত্তৰ: হয়, ঠাৱৰ কৰিব পাৰোঁ। ইয়াত, তেজৰ গ্ৰুপ ‘O’ হ’ল প্ৰভাবী। কাৰণ ছোৱালীৰ তেজৰ গ্ৰুপ ‘O’ হৈছে আৰু গ্ৰুপ ‘A’ অপ্ৰভাবী হৈ ৰৈছে।
প্ৰশ্ন ৪: মানুহৰ সন্তানৰ লিংগ নিৰ্ধাৰণ কিদৰে কৰা হয়?
উত্তৰ: মানুহৰ বাবে লিংগ নিৰ্ধাৰণ প্ৰক্ৰিয়াটো জিনগতভাৱে নিয়ন্ত্ৰিত হয়। মানুহৰ ক্ষেত্ৰত, মহিলাৰ লিংগ ক্ৰম’জম হৈছে XX আৰু পুৰুষৰ হৈছে XY।
পুত্ৰ বা কন্যা, প্ৰতিজন শিশুৱে মাতৃৰ পৰা এটা X ক্ৰম’জম পায়।
যদি শিশুটোৱে পিতৃৰ পৰা আন এটা X ক্ৰম’জম পায়, তেন্তে শিশুটো কন্যা হ’ব আৰু যদি Y ক্ৰম’জম পায়, তেন্তে শিশুটো পুত্ৰ হ’ব।
প্ৰশ্নাৱলী ১৫০ নং পৃষ্ঠাৰ (Page No 150)পৰা
প্ৰশ্ন ১: কি কি প্ৰকাৰে কোনো এটা জীৱৰ নিৰ্দিষ্ট এটা চাৰিত্ৰিক বৈশিষ্ট তাৰ জনসংখ্যাত ক্ৰমাগতভাবে বাঢ়ি যায়?
উত্তৰ: জিনীয় পথচ্যুতি, প্ৰাকৃতিক নিৰ্বাচন আদিৰ ফলত এটা প্ৰাণীৰ নিৰ্দিষ্ট কোনো এটা চাৰিত্ৰিক বৈশিষ্ট্য সেই প্ৰাণীৰ জনসংখ্যাত ক্ৰমান্বয়ে বৃদ্ধি পায়।
উদাহৰণস্বৰূপে, যদি এটা প্ৰাণীৰ জনসংখ্যাত এটা বিশেষ ধৰণৰ ঠোঁট থকা প্ৰাণীবোৰে বেছি খাদ্য গ্ৰহণ কৰিব পাৰে আৰু তাৰ ফলত বেছি প্ৰজনন কৰিব পাৰে, তেনেহ’লে সেই ধৰণৰ ঠোঁটৰ বৈশিষ্ট্যটো সেই জনসংখ্যাত বাঢ়িব পাৰে।
প্ৰশ্ন ২: জীৱৰ জীৱন কালত আৰ্জিত চৰিত্ৰবিলাকৰ তাৰ সতি সন্ততিলৈ কিয় বংশানুক্ৰমিক প্ৰবাহ নঘটে?
উত্তৰ: জীৱৰ জীৱন কালত আৰ্জিত চৰিত্ৰবিলাক তাৰ সতি সন্ততিলৈ বংসানুক্ৰমিক প্ৰবাহ নঘটে কাৰণ এই আৰ্জিত চৰিত্ৰবিলাকে জীৱবোৰৰ জনন কোষৰ জিনবোৰত কোনো পৰিৱৰ্তন আনিব নোৱাৰে।
প্ৰশ্ন ৩: বংশগতি বিজ্ঞানৰ দিশৰ পৰা জীৱিত বাঘৰ সংখ্যা ক্ৰমে হ্ৰাস পাই গৈ থকাটো কিয় চিন্তিত বিষয় বুলি ভাবা?
উত্তৰ: জীৱিত বাঘৰ সংখ্যা যদি ক্ৰমাগতভাৱে কমি যায়, তেন্তে বাঘসমূহৰ মাজত বৈচিত্ৰ্য হ্ৰাস পাব। এই পৰিস্থিতিত, জীৱিত বাঘসমূহে নতুন পৰিৱেশত নিজকে খাপ খোৱাব নোৱাৰিব। এনে অৱস্থাত, কোনো প্ৰাকৃতিক বিপৰ্যয়ে বাঘৰ সীমিত সংখ্যক প্ৰজাতিক হঠাৎ বিলুপ্ত কৰিব পাৰে। সেয়েহে বংশগতি বিজ্ঞানৰ দিশৰ পৰা জীৱিত বাঘৰ সংখ্যা ক্ৰমে কমি যোৱাটো এক চিন্তিত বিষয়।
প্ৰশ্নাৱলী ১৫১ নং পৃষ্ঠাৰ (Page No 151)পৰা
প্ৰশ্ন ১: নতুন এটা প্ৰজাতিৰ উৎপত্তিৰ কাৰণে কি কি উপাদানে অৰিহণা যোগায়?
উত্তৰ: নতুন এটা প্ৰজাতিৰ উৎপত্তিৰ কাৰণে অৰিহণা যোগোৱা মূল উপাদানসমূহ হৈছে জিনীয় পথচ্যুত, প্ৰাকৃতিক নিৰ্বাচন আৰু ভৌগলিক পৃথকীকৰণ।
প্ৰশ্ন ২: স্ব-পৰাগযোগ ঘটা উদ্ভিদৰ প্ৰজাতিকৰণৰ বাবে ভৌগোলিক ভাবে পৃথকীকৰণ হৈ থকা অৱস্থাটো প্ৰধান কাৰক হব পাৰেনে? যদি পাৰে কিয় পাৰে আৰু যদি নোৱাৰে কিয় নোৱাৰে?
উত্তৰ: স্ব-পৰাগযোগ ঘটা উদ্ভিদৰ প্ৰজাতিকৰণৰ বাবে ভৌগোলিক ভাবে পৃথকীকৰণ হৈ থকা অৱস্থাটো প্ৰধান কাৰক হ’ব নোৱাৰে কাৰণ এনে উদ্ভিদে পুনঃপ্রজননৰ বাবে আন উদ্ভিদৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ নকৰে।
প্ৰশ্ন ৩: অযৌন প্ৰক্ৰিয়াৰে বংশ বিস্তাৰ কৰা জীৱৰ মাজত প্ৰজাতিকৰণৰ বাবে ভৌগোলিকভাবে পৃথকীকৰণ হৈ থকা অৱস্থাত প্ৰধান কাৰক হব পাৰেনে? যদি পাৰে কিয় পাৰে আৰু যদি নোৱাৰে কিয় নোৱাৰে?
উত্তৰ: অযৌন প্ৰজনন পদ্ধতিৰে বংশ বৃদ্ধি কৰা জীৱসমূহৰ মাজত জিনৰ পুনৰবিন্যাস নঘটে। গতিকে, যদি প্ৰকাৰণ সংঘটিত হয়, তেনেহ’লে সেই প্ৰকাৰণসমূহ সকলো পৰবৰ্তী প্ৰজন্মৰ মাজত বিস্তাৰিত হৈ পৰে। ভৌগোলিকভাবে পৃথক হৈ থকা অৱস্থাত কেৱল যৌন প্ৰজনন পদ্ধতিৰে বংশ বৃদ্ধি কৰা জীৱসমূহৰ মাজতেই প্ৰজাতিকৰণ সম্ভব। অযৌন প্ৰজনন পদ্ধতিৰে বংশ বৃদ্ধি কৰা জীৱসমূহৰ ক্ষেত্ৰত এই প্ৰক্ৰিয়া প্ৰযোজ্য নহয়।
প্ৰশ্নাৱলী ১৫৬ নং পৃষ্ঠাৰ (Page No 156)পৰা
প্ৰশ্ন ১: দুটা প্ৰজাতিৰ মাজত বিবৰ্তন সম্পৰ্ক স্থাপন কৰিবলৈ ব্যৱহাৰ হোৱা চাৰিত্ৰিক বৈশিষ্ট্য এটাৰ উদাহৰণ দিয়া।
উত্তৰ: সমৰূপী অংগ, অনুৰূপ অংগ, আৰু অৱশিষ্ট অংগে বিভিন্ন প্ৰজাতিৰ মাজত বিবৰ্তনৰ সম্পৰ্ক স্থাপন কৰাত সহায় কৰে। এই অংগসমূহে বিভিন্ন প্ৰজাতিৰ মাজত অনুষংগিক সম্পৰ্ক আৰু বিবৰ্তনৰ ইতিহাস চিনাক্ত কৰাত সহায় কৰে।
প্ৰশ্ন ২: পখিলাৰ পাখি আৰু বাদুলিৰ ডেউকাক সমসংস্থ অংগ বুলি ক’ব পাৰোনে কিয় পাৰি বা কিয় নোৱাৰি?
উত্তৰ: পখিলাৰ পাখি আৰু বাদুলিৰ ডেউকা সমসংস্থ অংগ বুলি ক’ব নোৱাৰি, কাৰণ এইবোৰ সমবৃত্তি অংগ। পখিলাৰ পাখি আৰু বাদুলিৰ ডেউকাৰ কাৰ্য একে হ’লেও ইহঁতৰ গঠন বেলেগ বেলেগ। উদাহৰণস্বৰূপে, বাদুলিৰ ডেউকা হাড়ে গঠিত হৈছে যদিও পখিলাৰ পাখি হাড়েৰে গঠিত নহয়। এই অংগবোৰ বিভিন্ন প্ৰজাতিৰ মাজত বিবৰ্তনৰ সম্পৰ্ক স্থাপন কৰিবলৈ ব্যৱহাৰ হোৱা অনুৰূপ অংগ নহয়।
প্ৰশ্ন ৩: জীৱাস্মসমূহ কি? বিৱৰ্তন সম্পৰ্কে জীৱাষ্মসমূহে আমাক কি কয়?
উত্তৰ: জীৱাশ্মসমূহ হৈছে প্ৰাচীন জীৱসমূহৰ অবশিষ্টাংশ, যি প্ৰায়ে ভূপৃষ্ঠৰ গভীৰ শিলাস্তৰত সংৰক্ষিত হৈ থাকে।
এই জীৱাশ্মসমূহে আমাক বিবৰ্তনৰ বিষয়ে বহু তথ্য প্ৰদান কৰে, যেনে প্ৰাচীন জীৱসমূহৰ আকৃতি, আচৰণ আৰু পৰিৱেশৰ সৈতে তেওঁলোকৰ সম্পৰ্ক। জীৱাশ্মসমূহৰ বয়স নিৰ্ধাৰণ কৰি, বিজ্ঞানীসকলে পৃথিৱীৰ জীৱনৰ ইতিহাস আৰু বিবৰ্তনৰ ধাৰা অধ্যয়ন কৰিব পাৰে।
প্ৰশ্নাৱলী ১৫৮ নং পৃষ্ঠাৰ (Page No 158)পৰা
প্ৰশ্ন ১: বিভিন্ন মানুহৰ আকৃতি, বৰণ আৰু অবয়ব ভিন্ন যদিও একেটা প্ৰজাতিত অন্তভুৰ্ক্ত কিয়?
উত্তৰ: মানুহৰ আকৃতি, বৰণ, আৰু অবয়বৰ ভিন্নতা পৰিৱেশ আৰু জিনৰ পাৰস্পৰিক ক্ৰিয়াৰ ফল। যদিও এই বৈশিষ্ট্যসমূহ ভিন্ন হয়, মানুহৰ জিনৰ মৌলিক গঠন একে থাকে কাৰণ মানুহে যৌন প্ৰক্ৰিয়াৰে বংশ বিস্তাৰ কৰে যাৰ ফলত সকলো মানুহ একেটা প্ৰজাতিত অন্তৰ্ভুক্ত হয়।
প্ৰশ্ন ২: বেক্টেৰিয়া, মকৰা, মাছ আৰু চিম্পাঞ্জীৰ ভিতৰত কোন প্ৰজাতিৰ জীৱৰ দেহৰ গঠন বিবৰ্তনৰ দিশত অতি উচ্চস্তৰৰ? কিয় উচ্চ স্তৰৰ?
উত্তৰ: বিবৰ্তনৰ দিশত চিম্পাঞ্জীৰ দেহৰ গঠন অতি উচ্চস্তৰৰ বুলি ক’ব পাৰি, কাৰণ চিম্পাঞ্জীয়ে মানুহৰ সৈতে ঘনিষ্ঠ আত্মীয়তা প্ৰদৰ্শন কৰে আৰু সিহঁতৰ মগজুৰ গঠন আৰু কাৰ্যক্ষমতা উচ্চস্তৰৰ।
অন্যহাতে, বেক্টেৰিয়া, মকৰা, আৰু মাছ সমূহৰ দেহৰ গঠন সৰল আৰু প্ৰাথমিক পৰ্যায়ৰ।
সম্পৰ্কীয় পোষ্ট:
1. ৰাসায়নিক বিক্ৰিয়া আৰু সমীকৰণ | SEBA Class 10 Science Chapter 1
2. এছিড, ক্ষাৰক আৰু লৱণ | SEBA Class 10 Science Chapter 2
3. ধাতু আৰু অধাতু | SEBA Class 10 Science Chapter 3
4. কাৰ্বন আৰু তাৰ যৌগ | SEBA Class 10 Science Chapter 4
5. মৌলৰ পর্যাবৃত্ত শ্রেণীবিভাজন | SEBA Class 10 Science Chapter 5
6. জীৱন প্ৰক্ৰিয়া | SEBA Class 10 Science Chapter 6
7. নিয়ন্ত্ৰণ আৰু সমন্বয় | SEBA Class 10 Science Chapter 7
8. জীৱই কেনেকৈ বংশবিস্তাৰ কৰে | SEBA Class 10 Science Chapter 8
9. পোহৰ – প্ৰতিফলন আৰু প্ৰতিসৰণ | SEBA Class 10 Science Chapter 10
অনুশীলনী
প্ৰশ্ন ১: মেণ্ডেলৰ পৰীক্ষা মতে মটৰ মাহৰ ওখ গছৰ সৈতে বেঙুনীয়া ফুল আৰু চাপৰ গছৰ সৈতে বগা ফুল, এই দুই জোপাৰ মাজত সংকৰণ ঘটোৱা হ’ল। উৎপাদিত গছবোৰ বেঙুনীয়া ফুল হ’ল যদিও আধা সংখ্যক মটৰ মাহৰ গছ চাপৰ হ’ল। ইয়াৰ অভাসত পৈতৃক পুৰুষৰ মটৰ মাহ গছ জোপাৰ তলৰ কোনটো জিনীয় সংযুক্তি (Genetic make up) বৰ্ণনা কৰিব পৰা হব ?
(a) TTWW
(b) TTww
(c) TtWW
(d) TtWw
উত্তৰ: (c) TtWW
প্ৰশ্ন ২: সমসংস্থ অংগৰ এটা উদাহৰণ হ’ল
(a) আমাৰ বাহু আৰু কুকুৰৰ আগ ঠেং
(b) আমাৰ দাঁত আৰু হাতীৰ দাঁত
(c) আলু আৰু ঘাঁহৰ শিপা
(d) ওপৰৰ আটাইকেইটা
উত্তৰ: (d) ওপৰৰ আটাইকেইটা
প্ৰশ্ন ৩: বিবর্তনৰ লগত তলৰ কোনটো সাধাৰণভাৱে জড়িত
(a) এজন চীনা স্কুলীয়া ছাত্র
(b) এটা চিম্পাঞ্জী
(c) এটা মকৰা
(d) এটা বেক্টেৰিয়া
উত্তৰ: (b) এটা চিম্পাঞ্জী
প্ৰশ্ন ৪: এটা অধ্যয়নৰ পৰা দেখা গ’ল যে পাতল বৰণৰ চকুৰ ল’ৰা-ছোৱালীৰ মাক-দেউতাকৰ চকুৰ বৰণও পাতল ৰঙৰ হয়। ইয়াৰ ভিত্তিত চকুৰ পাতল ৰঙটো প্ৰভাৱী নে অপ্ৰভাৱী চৰিত্ৰ সেইবিষয়ে মতামত দিব পাৰিমনে? যদি পাৰি কিয় আৰু যদি নোৱাৰি কিয়?
উত্তৰ: চকুৰ পাতল ৰঙৰ বৈশিষ্ট্যটো সাধাৰণতে এক প্ৰভাৱী চৰিত্ৰ হিচাপে গণ্য কৰা হয়। যদি পাতল ৰঙৰ চকুৰ লৰা-ছোৱালীৰ মাক-দেউতাকৰ চকুৰ বৰণও পাতল ৰঙৰ হয়, তেন্তে ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল যে পাতল ৰঙৰ চকুৰ জিনটো প্ৰভাৱী চৰিত্ৰৰ জিন। কাৰণ প্ৰভাৱী চৰিত্ৰৰ জিনে অপ্ৰভাৱী চৰিত্ৰৰ জিনক অধিকৃত কৰি প্ৰকাশ পায়।
প্ৰশ্ন ৫: বিবৰ্তন আৰু শ্ৰেণীবিভাজনৰ অধ্যয়ন কেনেকৈ পৰস্পৰে পৰস্পৰৰ লগত সংযোগ হৈ আছে?
উত্তৰ: বিবৰ্তন আৰু শ্ৰেণীবিভাজন দুয়োটা জৈৱিক প্ৰক্ৰিয়া পৰস্পৰৰ সৈতে গভীৰভাৱে সংযুক্ত।
বিবৰ্তন হৈছে প্ৰাকৃতিক নিৰ্বাচন, জিনীয় পৰিৱৰ্তন, আৰু পৰিৱেশৰ সৈতে অনুকূলনৰ ফলত সময়ৰ লগে লগে জীৱসমূহৰ চাৰিত্ৰিক পৰিৱৰ্তন। এই পৰিৱৰ্তনসমূহ জীৱসমূহৰ বৈশিষ্ট্যসমূহত প্ৰতিফলিত হয় আৰু এই বৈশিষ্ট্যসমূহ হৈছে শ্ৰেণীবিভাজনৰ ভিত্তি।
শ্ৰেণীবিভাজন হৈছে জীৱসমূহক তেওঁলোকৰ চাৰিত্ৰিক বৈশিষ্ট্যৰ আধাৰত বিভিন্ন শ্ৰেণীত ভাগ কৰা প্ৰক্ৰিয়া।
প্ৰশ্ন ৬: উদাহৰণসহ সমসংস্থ আৰু সমবৃত্তিক অংগৰ বিষয়ে ব্যাখ্যা কৰা।
উত্তৰ: সমসংস্থ অংগ হৈছে সেইবোৰ অংগ, যিবোৰৰ উৎপত্তি আৰু গঠন একে কিন্তু কাৰ্য ভিন্ন।
উদাহৰণস্বৰূপে, মানুহৰ হাত আৰু চৰাইৰ ডেউকা দুয়োটা সমসংস্থ অংগ কাৰণ দুয়োটাৰে গঠন হাড়ৰ ওপৰত আধাৰিত যদিও কাৰ্য ভিন্ন। মানুহৰ হাত ধৰা আৰু বহুতো কাৰ্য সম্পাদনৰ বাবে ব্যৱহাৰ হয়, যেতিয়ালৈকে চৰাইৰ ডেউকা উৰা আৰু সাঁতোৰাৰ বাবে ব্যৱহাৰ হয়।
সমবৃত্তি অংগ হৈছে সেইবোৰ অংগ, যিবোৰৰ গঠন ভিন্ন হৈছে কিন্তু কাৰ্য একে।
উদাহৰণস্বৰূপে, চৰাইৰ ডেউকা আৰু পখিলাৰ পাখি দুয়োটা সমবৃত্তি অংগ কাৰণ দুয়োটাৰে কাৰ্য উৰা যদিও গঠন ভিন্ন; চৰাইৰ ডেউকা হাড়ৰ গঠনৰ ওপৰত আধাৰিত কিন্তু পখিলাৰ পাখি পাতল চালৰ ওপৰত আধাৰিত।
প্ৰশ্ন ৭: কুকুৰৰ ৰঙবিলাকৰ প্ৰভাৱী চৰিত্ৰ বিচাৰি উলিওৱাৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখি এটা প্ৰকল্পৰ পৰিকল্পনা কৰা।
উত্তৰ: প্ৰকল্পৰ পৰিকল্পনা:
- উদ্দেশ্য: কুকুৰৰ ৰঙৰ প্ৰভাৱী চৰিত্ৰসমূহ চিনাক্ত কৰা।
- প্ৰণালী:
- বিভিন্ন ৰঙৰ কুকুৰসমূহ চিনাক্ত কৰি তেওঁলোকৰ বংশবৃক্ষ প্ৰস্তুত কৰা।
- বিভিন্ন ৰঙৰ কুকুৰসমূহৰ মাজত মিলন ঘটাই পোৱালীসমূহৰ ৰঙ অধ্যয়ন কৰা।
- পৰীক্ষা:
- এটা ৰঙা মতা কুকুৰ আৰু এটা বগা মাইকী কুকুৰৰ মাজত মিলন ঘটাই পোৱালীসমূহৰ ৰঙ অধ্যয়ন কৰা।
- পোৱালীসমূহৰ ৰঙ আৰু তেওঁলোকৰ মাক-দেউতাকৰ ৰঙৰ মাজৰ সম্পৰ্ক অধ্যয়ন কৰা।
- ডাটা সংগ্ৰহ:
- পোৱালীসমূহৰ ৰঙৰ তথ্য সংগ্ৰহ কৰা।
- পোৱালীসমূহৰ ৰঙৰ তথ্য বিশ্লেষণ কৰা।
- ফলাফল:
- পোৱালীসমূহৰ ৰঙৰ ফলাফল অনুসৰি প্ৰভাৱী চৰিত্ৰসমূহ চিনাক্ত কৰা।
- যদি পোৱালীসমূহৰ ৰঙা ৰঙৰ হয়, তেন্তে বগা ৰং সাপেক্ষে ৰঙা ৰং প্ৰভাৱী হব বুলি ধাৰণা কৰা।
এই প্ৰকল্পৰ জৰিয়তে আমি কুকুৰৰ ৰঙৰ জিনেটিক বৈশিষ্ট্যসমূহ বুজিব পাৰিম আৰু প্ৰভাৱী চৰিত্ৰসমূহৰ ওপৰত গভীৰ অন্তৰ্দৃষ্টি লাভ কৰিব পাৰিম।
প্ৰশ্ন ৮: বিৱৰ্তন প্ৰক্ৰিয়াত জীৱাস্মৰ গুৰত্ব সম্বন্ধে ব্যাখ্যা কৰা।
উত্তৰ: জীৱাশ্মসমূহ বিবৰ্তনৰ অধ্যয়নত অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ কাৰণ ই প্ৰাচীন জীৱনৰ প্ৰমাণ হিচাপে কাম কৰে। জীৱাশ্মসমূহ পৃথিৱীৰ বিভিন্ন যুগৰ জীৱনৰ সাক্ষী বহন কৰে আৰু বিবৰ্তনৰ ক্ৰমিক প্ৰক্ৰিয়াটো বুজিবলৈ সহায় কৰে। জীৱাশ্মসমূহৰ বয়স নিৰ্ণয় কৰি বিজ্ঞানীসকলে প্ৰাচীন জীৱসমূহৰ বিবৰ্তনৰ ধাৰা আৰু পৰিৱৰ্তনৰ ইতিহাস অধ্যয়ন কৰে। জীৱাশ্মবোৰে বিভিন্ন প্ৰজাতিৰ মাজত সম্পৰ্ক আৰু বিবৰ্তনৰ ক্ৰম উদঘাটন কৰাত সহায় কৰে, যি বিজ্ঞানীসকলে জীৱনৰ বৃহত্তৰ চিত্ৰ গঠন কৰিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰে।
প্ৰশ্ন ৯: কি স্বাক্ষ্যৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি অজৈৱিক পদাৰ্থৰ পৰা জীৱ উৎপত্তি হৈছে বুলি ভাবিব পাৰি?
উত্তৰ: পৃথিৱীত জীৱনৰ উৎপত্তি সৰল অজৈব অণুৰ পৰা আৰম্ভ হৈছিল আৰু পিছলৈ এই অণুবোৰ জৈব অণুলৈ ৰূপান্তৰিত হৈছিল। আদিম যুগত ৰাসায়নিক সংশ্লেষণৰ ফলত জীৱনৰ সৃষ্টি হৈছিল।
উদাহৰণস্বৰূপে, মিথেন আৰু হাইড্ৰজেন ছালফাইড পানীত ১০০ ডিগ্ৰী চেলছিয়াছ উষ্ণতাত পোহৰৰ ৰশ্মিৰ সংস্পৰ্শত আহিলে মিথেন প্ৰায় ১৫% কাৰ্বনৰ সৰল অণু এমিন এছিডলৈ ৰূপান্তৰিত হৈ প্ৰটিন অণু গঠন কৰে। এই প্ৰক্ৰিয়াৰ জৰিয়তে জীৱনৰ উৎপত্তি অজৈব অণুৰ পৰা হোৱা বুলি প্ৰমাণ কৰা হৈছে। এইদৰে শৰ্কৰা, প্ৰটিন, নিউক্লিক এছিড আদি জৈবযৌগৰ সংমিশ্ৰণে ভাইৰাচৰ নিচিনা নিউক্লিয় প্ৰটিন কণিকাৰ সৃষ্টি কৰে।
প্ৰশ্ন ১০: অযৌন প্ৰজনন প্ৰক্ৰিয়াতকৈ যৌন প্ৰজনন প্ৰক্ৰিয়াৰ দ্বাৰা বেছি বিকাশসহ (viable) ভিন্নতা সৃষ্টি হয় কেনেকৈ ব্যাখ্যা কৰা? ই বিৱৰ্তনত কেনেদৰে প্ৰভাৱ পেলায়?
উত্তৰ: যৌন প্ৰজনন প্ৰক্ৰিয়াত দুটা জীৱৰ জিনগত উপাদানৰ মিশ্ৰণ হোৱাৰ ফলত বেছি বিকাশসহ ভিন্নতা সৃষ্টি হয়। এই প্ৰক্ৰিয়াত, অপত্যই পিতৃ-মাতৃৰ পৰা জিনগত বৈশিষ্ট্য পায়, যি তেওঁলোকৰ জীৱনকালত পৰিবৰ্তন আনিব পাৰে। অযৌন প্ৰজননত, অপত্যই মাত্ৰ এটা জীৱৰ পৰা জিন পায় আৰু সেয়া প্ৰায়ে অপৰিবৰ্তনীয় হয়।
যৌন প্ৰজননে বিবৰ্তনত বেছি প্ৰভাৱ পেলায় কাৰণ ই প্ৰজাতিৰ অস্তিত্ব আৰু বিকাশৰ বাবে নতুন জিনগত সংমিশ্ৰণ সৃষ্টি কৰে। এই নতুন জিনগত সংমিশ্ৰণে প্ৰজাতিক পৰিবেশৰ সৈতে খাপ খাবলৈ আৰু বিভিন্ন সমস্যাৰ সন্মুখীন হ’লে তাৰ সৈতে যুঁজিবলৈ সক্ষম কৰে।
প্ৰশ্ন ১১: কেনেকৈ পিতৃপুৰুষ আৰু মাতৃ পুৰুষ সমান জিনীয় অৱদান অপত্যজনুলৈ হস্তান্তৰ কৰে?
উত্তৰ: মানুহৰ প্ৰতিটো কোষত ২৩ যোৰ ক্ৰ’ম’জ’ম থাকে, আৰু প্ৰতিটো যোৰৰ এটা ক্ৰ’ম’জ’ম মাতৃৰ পৰা আৰু আনটো পিতৃৰ পৰা অহা। মিলনৰ সময়ত, পিতৃৰ শুক্ৰাণু আৰু মাতৃৰ ডিম্বাণুৰ মিলন হৈ অপত্য কোষৰ সৃষ্টি হয়। এই অপত্য কোষত পিতৃ আৰু মাতৃৰ পৰা সমান সংখ্যক ক্ৰ’ম’জ’ম থাকে, যাৰ ফলত অপত্যজনুলৈ পিতৃ-মাতৃৰ জিনীয় উপাদানৰ সমান অৱদান হস্তান্তৰ হয়।
প্ৰশ্ন ১২: ‘কোনো এটা প্ৰজাতিৰ জীৱক ভিন্নতাইহে আবাদীত জীয়াই থাকিবৰ বাবে সুবিধা কৰি তুলে।‘ এই উক্তিৰ সৈতে একমতনে ? যদি হয় কিয় আৰু যদি নহয় কিয়?
উত্তৰ: হয়, মই এই উক্তিৰ সৈতে একমত। প্ৰজাতিৰ জীৱসমূহৰ মাজত ভিন্নতা থাকিলে, তেওঁলোকে পৰিৱেশৰ সৈতে খাপ খাবলৈ আৰু বিভিন্ন পৰিস্থিতিত টিকি থাকিবলৈ অধিক সুযোগ পায়। যেনে, কিছুমান বেক্টেৰিয়া উচ্চ তাপমাত্ৰাত বাচি থাকিবলৈ তাপ প্ৰতিৰোধী ক্ষমতা বিকাশ কৰে। এই ধৰণৰ ভিন্নতা প্ৰজাতিৰ জীৱসমূহক বিবৰ্তনৰ প্ৰক্ৰিয়াত অধিক সক্ষম কৰে আৰু তেওঁলোকৰ জীৱন চক্ৰ দীৰ্ঘায়িত কৰে।
অৱশেষত…
…আশাকৰো অসমীয়া মাধ্যমৰ দশম শ্ৰেণীৰ বিজ্ঞানৰ নৱম অধ্যায় (Class 10 Science Chapter 9 Assamese) “বংশগতি আৰু ক্ৰমবিকাশ” ৰ প্ৰশ্ন উত্তৰ সমূহে আপোনালোকক ব্যাপকভাৱে সহায় কৰিছে।
যদি আপুনি এই ৱেবচাইটৰ বিষয়বস্তু ভাল পাইছে, তেন্তে আপোনাৰ বন্ধু-বান্ধৱীৰ সৈতে শ্বেয়াৰ কৰিবলৈ নাপাহৰিব।
ওপৰত দিয়া তথ্যসমূহ শিক্ষামূলক আৰু নিৰ্দেশনামূলক উদ্দেশ্যৰ বাবে যোগান ধৰা হৈছে আৰু এই প্ৰশ্ন আৰু উত্তৰ চূড়ান্ত পৰীক্ষাৰ বাবে চূড়ান্ত উত্তৰ বুলি বিবেচনা কৰা উচিত নহয়।
যদি আপোনাৰ দশম শ্ৰেণীৰ বিজ্ঞানৰ নৱম অধ্যায় ৰ প্ৰশ্নোত্তৰ (Class 10 Science Chapter 9 Question and Answer in Assamese) বা এই ৱেবছাইটৰ অন্য কোনো বিষয়বস্তুৰ সৈতে কোনো সমস্যা আছে বা যদি আপুনি আপোনাৰ মূল্যৱান মতামত দিব বিচাৰে তেন্তে মোৰ email [email protected] ত কোনো সংকোচ নকৰাকৈ মোৰ সৈতে যোগাযোগ কৰক অথবা Contact Us ফৰ্ম fill up কৰক।
পূৰ্বৰ অধ্যায় ৰাসায়নিক বিক্ৰিয়া আৰু সমীকৰণ, এছিড, ক্ষাৰক আৰু লৱণ, ধাতু আৰু অধাতু, কাৰ্বন আৰু তাৰ যৌগ, মৌলৰ পর্যাবৃত্ত শ্রেণীবিভাজন জীৱন প্ৰক্ৰিয়া, আৰু নিয়ন্ত্ৰণ আৰু সমন্বয় ৰ প্ৰশ্ন আৰু উত্তৰও পঢ়িব পাৰে।
এই পোষ্টটোত সামৰি লোৱা বিষয়সমূহৰ তালিকা
এই পোষ্ট “SEBA Class 10 Science Chapter 9 Question Answer in Assamese” ত তলত দিয়া বিষয়সমূহ আলোচনা কৰা হৈছে।
- SEBA Chapter 9 Class 10 General Science Question Answer in Assamese
- Class 10 Science Assamese Medium
- বিজ্ঞান Class 10 Chapter 9
- বংশগতি আৰু ক্ৰমবিকাশ প্ৰশ্ন উত্তৰ
- বংশগতি আৰু ক্ৰমবিকাশ class 10 question answer
- Seba Class 10 Science Chapter 9 Question Answer
যদি আপুনি বিচাৰে যে মই এই অধ্যায় বংশগতি আৰু ক্ৰমবিকাশ (SEBA Class 10 Science Chapter 9 Question Answer in Assamese Medium) ৰ সন্দৰ্ভত অতিৰিক্ত প্ৰশ্ন আৰু উত্তৰো কভাৰ কৰো, তেন্তে তলত কমেন্ট কৰি মোক জনাওক।
Abdur Rohman is an Electrical Engineer from Charaideo, Assam, who wears multiple hats as a part-time teacher, blogger, entrepreneur, and digital marketer. Passionate about education, he founded The Assam School blog to provide free, comprehensive textbook solutions, MCQs (Multiple Choice Questions), and other academic content for students from Class V to XII.